Η γενική κατάσταση της χώρας
1940-1944

Το Γενικό Στρατηγείο έχει δώσει εντολή στα στρατεύματα που υπερασπίζονται την Αν. Μακεδονία και την Θράκη,να παραδοθούν. Διοικητής του μετώπου, ο Στρατηγός Μπακόπουλος. Με βάση την διαταγή του Στρατηγού Παπάγου στις 8/4/41 απευθύνει στον Διοικητή των Γερμανικών στρατευμάτων, πρόταση παράδοσης άνευ όρων. Μέχρι τα τέλη του ΄41 έχει ολοκληρωθεί η κατάληψη της χώρας από τους Ναζί κατακτητές. Αρχίζει η συστηματική καταλήστευση της χώρας. Ρουχισμός,τρόφιμα, φάρμακα,μηχανήματα, πρώτες ύλες, καύσιμα,χαρακτηρίζονται " λεία πολέμου" και κατάσχονται. Τα μέτρα που παίρνουν οι Γερμανοί αποδιοργανώνουν την οικονομία .Το εθνικό εισόδημα της οποίας το 1939 είναι 62 δις το 1941 είναι 21δις και το 1942 έχει κατέβει στα 7δις. Ο λαός αντιμετωπίζει προβλήματα επιβίωσης,η πείνα μαστίζει κυρίως τα αστικά κέντρα Αθήνα, Θεσ/κη , Πειραιά, Πάτρα, αλλά και τις άγονες περιοχές. Χιλιάδες οι νεκροί από την
ασιτία κυρίως παιδιά και ηλικιωμένοι

Αρχίζει η οργανωμένη αντίσταση

Ο λαός έχει περιέλθει σε δεινή κατάσταση. Η πείνα θερίζει,οιμωγές ακούγονται στους δρόμους. Αφήνουν την τελευταία τους πνοή στους δρόμους και οι φωνές τους, εφιάλτης "πεινάω καλέ,πεινάω καλέ" Εφιάλτης που για χρόνια μετά, στοίχειωνε τα όνειρα όσων επέζησαν. Η Αντίσταση είναι πια μονόδρομος. Πολύ γρήγορα αναπτύσσονται στις γειτονιές ομάδες αντίστασης, σε τοπικό κυρίως επίπεδο. Αρχικά για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της ασιτίας, με ομάδες αλληλεγγύης στον επισιτισμό Στο μεταξύ η ηγεσία της χώρας, όσοι έχουν παραμείνει εδώ, έχει συνθηκολογήσει με τους Ναζί. Όσοι έχουν εγκατασταθεί στο Κάϊρο, έχουν προσδεθεί στο άρμα των Αγγλικών συμφερόντων. Τότε είναι που παίρνει την πρωτοβουλία το ΚΚΕ και καλεί τα Ελληνικά κόμματα σε μια συμφωνία όρων, για να συσπειρώσουν τον λαό και να συγκροτήσουν μέτωπο για την Απελευθέρωση Οι ηγεσίες των κομμάτων στην συντριπτική τους πλειοψηφία αρνούνται. Στις 27/9/1941 οι εκπρόσωποι του ΚΚΕ,του ΣΚΕ,του ΑΚ,και του ΕΛΔ,υπογράφουν την ιδρυτική διακήρυξη του ΕΑΜ σε ένα σπίτι στην Νεάπολη στα Εξάρχεια. Μέσα από το ΕΑΜ ξεπηδάει, ο ΕΛΑΣ. Η ιδρυτική του διακήρυξη υπογράφεται και κυκλοφορεί στις 16/2/1942. Τον Φεβρουάριο του ΄42 ιδρύεται και ο ΕΔΕΣ (Εθνικός,Δημοκρατικός,Ελληνικός,Σύνδεσμος.)

Κόκκινη πόλη

Δεν επιλέχτηκε τυχαία τούτη δω η Κόκκινη πόλη από τον κατακτητή. Το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ έχουν οργανωτική διάρθρωση, με σημαντική αντιστασιακή δράση στην πόλη. Ο ΕΛΑΣ έχει στην περιοχή το 6ο Ανεξάρτητο Σύνταγμα, με καπετάνιο τον Νίκανδρο Κεπέση, με το ψευδώνυμο "Αγαμέμνων" 4 τάγματα,9 λόχους και διμοιρίες που διέθετε το 6ο Σύνταγμα, είχαν την ευθύνη της πόλης. Η τρομοκρατία καθημερινή, σέρνεται στα σοκάκια της πόλης, η πείνα μαστίζει, δυσβάσταχτος ο αγώνας για επιβίωση. Τίποτα όμως δεν είναι σε θέση να ανακόψει , την απόφαση του αγωνιζόμενου λαού για Λευτεριά. Τα βράδια οργανώνονται συσκέψεις σε σπίτια, τις νύχτες οι Επονήτες με αυτοσχέδια χωνιά και με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής αλωνίζουν τα σοκάκια της πόλης: Σας μιλά η φωνή της ΕΠΟΝ σας μιλούν τα παιδιά σας, σας μιλά το ΕΑΜ...... Και δίνουν κουράγιο,και δίνουν δύναμη,εμψυχώνοντας τους κατοίκους, ενημέρωντας τους Κοκκινιώτες. Γράφουν συνθήματα στους τοίχους, "ΘΆΝΑΤΟΣ ΣΤΟΝ ΦΑΣΙΣΜΌ" "ΘΆΝΑΤΟΣ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΗ" ΄"ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ" Σε δήθεν ερωτικά ραντεβού,ανταλάσουν μηνύματα και καθημερινά οργανώνουν τα συσσίτια για τους πεινασμένους. Εχουν οριστεί συγκεκριμένα σπίτια, που σε περίπτωση ανάγκης θα μπορέσουν να βρούν καταφύγιο. Υπάρχουν σύνδεσμοι που μεταφέρουν τα μηνύματα μεταξύ της Κεντρικής επιτροπής και όλης της οργανωτικής δομής. Γίνεται διακίνηση του παράνομου τύπου, που τυπώνεται στην Αθήνα. Η αφετηρία των λεωφορείων Αθήνα Κοκκινιά ήταν στην οδό Μαινάνδρου.Πήγαινει κάποιος σ. και αφήνει ένα πάκο κάτω από την θέση του οδηγού,(μιλημένος και αυτός) όταν φτάνει στο τέρμα ένας άλλος σ. παίρνει το πάκο και χάνεται σαν φάντασμα στα στενά δρομάκια της πόλης. Αυτό γινεται μέχρι που ο Πειραιάς αποκτά το δικό του τυπογραφείο στην Κοκκινιά,στην οδό Τζαβέλα στο σπίτι του Μανώλη Παπαδάκη. Το παράνομο τυπογραφείο αφού περνάει όλα τα μπλόκα των Ιταλών και των Γερμανών,με ένα "γκαζοζέν"φτάνει στο σπίτι του Παπαδάκη. Με την γυναίκα του,οι δυό τους, σκάβουν όλη την κουζίνα και κατεβάζουν το παράνομο τυπογραφείο. Φτιάχνουν εσωτερική κρύπτη και από την "στιά" (τζάκι)και κατεβάζουν ρεύμα,φτιάχνουν αεραγωγούς. Από εδώ την Κοκκινιά τυπώνεται όλο το παράνομο υλικό του ΕΑΜ Πειραιά.
Λεπτομέριες και στοιχεία από το Λεύκωμα του Δήμου Νικαίας "Το Μπλόκο της Κοκκινιάς"